Waarde lezer, met enig regelmaat wordt ons gevraagd naar onze mening betreffende het wel- of niet gebruiken van een schommelarm voorvork. Laat ik dan gelijk beginnen met te vertellen dat wij UITERAARD een eigen ontwerp schommelarm voorvork in ons assortiment hebben. Waarmee we voor praktisch elk model motorfiets een maatwerk unit voor u kunnen bouwen.
Maar laten we allereerst eens bespreken waarom we wel- of niet zouden opteren voor de montage van zo’n ‘ding’. Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen. En laten we gelijk ook niet vergeten dat er in de motorwereld èn dus ook de zijspanwereld, veel napraterij is, waarbij soms lijkt te gelden dat als je iets maar vaak genoeg hoort herhalen, dat het vanzelf een waarheid wordt. Toch?
Onlangs las ik ergens dat iemand vond dat een schommelarm voorvork geplaatst moest worden, omdat de rechtuitstabiliteit van het span waar hij op reed, niet goed was. Natuurlijk ook een aantal meelopers bij die stelling. Wij keken naar de foto van de aanbouw en daarop zagen we een aantal fouten bij de afstellingen van de aanbouw. Dat bewuste zijspan zou duidelijk naar rechts trekken, bij elke snelheid. En nee; dat is geen pretje; dat rijdt gewoon zwaar kl…e. Maar is niet op te lossen met een schommelarm voorvork. Dat is in de basis allereerst op te lossen door het juist laten uitlijnen van alle geometriën van het zijspan zelf. Nog los dan van de kwaliteit van het aanbouwen aan de motor en de gebruikte materialen.
Een punt van aandacht; waarop ik over een paar weken hier wat ga schrijven, is rijtechniek. Om dat alvast wat duidelijk te maken; wanneer iemand bij het sturen alleen maar trekt aan het stuur met de ene arm, maar niet tegelijkertijd duwt met de andere arm , dan belast je je schouders en dan krijg je spierpijn. Of iemand die tijdens het rijden z’n schouders optrekt; dat lijdt tot kramp. Ook het spelen met het gas in bochten; wat doe je in een linkerbocht en wat doe je in een rechterbocht; wanneer iemand de techniek nog niet voldoende eigen gemaakt heeft, zal er minder ontspannend gereden worden. Dus of iemand het wel- of niet nodig lijkt om een schommelarm voorvork in z’n zijspan gebouwd wil hebben, heeft ook iets te maken met de stand van iemands rijtechniek. Ik durf te beweren dat iemand met een behoorlijke mate van rijtechniek niet zo snel zal willen/hoeven investeren in zo’n voorvork.
Een schommelarm laten aanmeten; omdat ‘het heurt’ en de ‘kenner het zegt’, is voor ondergetekende niet reden genoeg om het ‘dus’ te willen. Ik las ergens dat de schommelarm voorvork een erfenis is van de BMW R50 van lang geleden. En begrijp me niet verkeerd; de meeste rijders die wel een schommelarm voorvork gebruiken, zijn er doorgaans tevreden over. En claimen dat de machine lekkerder rijdt. Immers wordt de vering in bochten anders beïnvloed en het stuurt inderdaad wat lichter (tot tè licht) omdat de naloop aangepast kan worden. Bovendien: er is (veel) geld aan gespendeerd en dat beïnvloed ook de mening…
Het praatje dat een telescoopvork in de bocht schrankt en muurvast slaat is pure onzin. Echt, een telescoopvork veert óók in bochten en ook bij het remmen met (zeer) hoge snelheden slaat een vork niet vast. Natuurlijk is het zeer zinvol om de vorkinstellingen aan te passen aan zijspangebruik. Ook wanneer je de geometrie van een schommelarmvork in bochten bekijkt, dan kán een schommelarm niet beter zijn. Daarbij; om een schommelarm voorvork goed te laten werken, is er bij veel aanbouwsels een beul van een demper nodig; dat zegt toch ook al wat? Daarbij zijn de meeste voorvorken in moderne motorfietsen gewoon zéér stevig en rigide gebouwd. Met zo’n schommelvork gaan we de hele motorfiets zwaarder èn duurder maken. En minder mooi, hoewel ik bij die opmerking een minzaam lachend, edoch fronsend voorhoofd van Hans te zien krijg. Nòg één belangrijke kanttekening; hoe hoger de kwaliteit van een aanbouw is; hoe minder vaak je een schommelarm voorvork nodig denkt te hebben. Natuurlijk is het gewicht van de motorfiets èn zijspanbak van invloed; een motorfiets met een leeggewicht van méér dan 360 kilogram met zware bak is eerder blij om voorzien te worden van een schommelarm voorvork.
Intussen leert u ons kennen en wij zijn allerminst van: ‘het kan gemaakt worden en dus gaan wij heel vaak roeptoeteren dat het noodzakelijk is en dus verdienen wij dan een paar centen extra. Zo staan wij er niet in! Het Engelse Watsonian, waar wij exclusief dealer van zijn voor de gehele Benelux, maakt en bouwt al méér dan honderd jaar zijspannen en met name de laatste 35 jaar veelal zonder een schommelarm voorvork; simpelweg omdat de voorvorken van nu zo verdraaid goed zijn.
Het moge u duidelijk zijn; ondergetekende ziet de voordelen- èn nadelen van zo’n voorvork. Mijn mening daargelaten; uiteraard bouwen wij in eigen beheer een schommelarm voorvork; behorend bij de best doordachte van de wereld. Alsnog zeg ik altijd: “Ga eerst eens een tijdje op de door ons gemaakte zijspanmotor rijden, en beslis dan pas na een tijd of u het wel- of niet noodzakelijk acht er eentje te laten monteren”. En laten we beiden accepteren; u en ik zijn niet verplicht dat we het in alles altijd eens moeten zijn.
Hieronder een paar snapshots van schommelarm voorvorken, welke wij in eigen beheer maken. Van ruwbouw tot eindproduct. In dit geval aangebouwd aan een zwaar model BMW en Kawasaki. Elke motor heeft een andere balhoofdshoek en daardoor zit het wiel bij de ene motor best verder naar voren dan een andere. Dat geeft ook gelijk aan dat om de juiste naloop te verkrijgen, een maatwerk schommelarm voorvork naar onze bescheiden mening, noodzakelijk is. En als het maatwerk dan juist uitgevoerd wordt, hoeven er geen ‘verstelpunten’ gemaakt te worden; waardoor ons eindproduct er mooier uitziet. Uiteraard: handgemaakt maatwerk; dat bent u inmiddels van ons gewend. Ik durf hierbij te stellen; onze Hans denkt net wat verder door en hij stelde al lang geleden vast dat men veelal verkeerd begint; door het verkeerd beginnen te meten. Over het hoe en wat daarvan ga ik niet uitweiden; het geheim van de kok, zogezegd.
COPYRIGHT © 2024 ZIJSPAN21, HEERDE, DOOR MARK VAN BRAAM
Niets uit deze bovenstaande informatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, website of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ZIJSPAN21.
